W niniejszym wpisie kontynuujemy cykl omawiający najczęściej pojawiające się w regulaminach niedozwolone postanowienia umowne.
1.”Opóźnienia wynikające z działania Poczty Polskiej lub innego przewoźnika nie obciążają w żaden sposób sklepu(…)”/ „(…)nie odpowiada za zapewnienie możliwości umówienia się z Kurierem na konkretna godzinę, ani nie ponosi odpowiedzialności za wydłużony czas dostawy, za który odpowiada Kurier”/”Organizator nie ponosi odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usług pocztowych, kurierskich, przewozowych, z których Uczestnicy Klubu będą korzystać w związku z Programem”
Kontynuując wątek niedozwolonych postanowień umownych, które wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania należy zwrócić uwagę na szczególny rodzaj takiej klauzuli, która w istocie ogranicza lub wyłącza opdowiedzialność przedsiębiorcy za jego podwykonawców tj. osoby z których pomocą zobowiązanie wykonywa lub którym wykonanie zobowiązania powierza.
Wskazać należy, że ogólne reguły odpowiedzialności określone Kodeksem Cywilnym ustanawiają zasady odpowiedzialności za podwykonawców.
Stosownie bowiem do art. 474 k.c., w zakresie odpowiedzialności kontraktowej, dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza.
Jednocześnie w zakresie odpowiedzialności deliktowej art. 429 k.c. stanowi, iż kto powierza wykonanie czynności drugiemu ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo, że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.
Omawiana klazula jest oczywiście sprzeczna z pierwszym z przywoływanych przepisów, gdyż ustanawia zasadę dokładnie odwrotną- nieponoszenie odpowiedzialności za podwykonawców. Odnośnie zaś drugiego przepisu, to oczywiście zawiera on wyłączenie odpowiedzialności za czynności powierzone, przede wszystkim wtedy gdy zostały one powierzone profesjonaliście, co w praktyce będzie najczęstsze także na gruncie omawianego postanowienia wzorca umownego. Jednakże zwrócić należy uwagę, że artykuł 429 k.c. i jego konstrukcja ułatwiają konsumentom dochodzenie swoich roszczeń, gdyż przepis ten nakłada na przedsiębiorcę ciężar udowodnienia, że ten nie ponosi winy w wyborze albo, że powierzył wykonanie usługi profesjonaliście, a ponadto wyłączenie w nim zawarte dotyczy tylko braku winy w wyborze lub powierzenia czynności profesjonaliście. Kwestionowana klauzula zaś w ogóle nie odnosi się do winy w wyborze w związku z czym nawet przy wystąpieniu takiej winy wyłącza odpowiedzialność przedsiębiorcy. Treść klauzli obejmuje również wszystkich podwykonawców, a więc na jej podstawie przedsiębiorca mógłby powierzyć wykonanie umowy podwykonawcy niebędącemu profesjonalistą i nawet wówczas nie ponosiłby jakiejkolwiek odpowiedzialności za swoje działania (Decyzja Prezesa UOKiK NR RBG – 25/2012). To oczywiście ustanawia znacznie niższy standard ochrony konsumenta aniżli regulacja kodeksowa, co przesądza o abuzywności takiej klazuli.
2. „Sądem właściwym dla rozpatrywania wszelkich sporów jest sąd właściwy dla siedziby firmy„
Nie powinno budzić niczyich wątpliwości, że oczywiście abuzywne są wszelkie klauzule ustalające właściwość sądu odmiennie od reguł wynikających z Kodeksu postępowania cywilnego, z korzyścią dla przedsiębiorcy zaś niekorzystnie dla konsumenta. Zwracamy jednak uwagę także i na tą klauzulę, gdyż mimo, że wpisów w rejestrze klazul niedozowlonych postanowień o takim lub podobnym brzmieniu jest mnóstwo, nadal często widuje się je w regulaminach.